Türkistan'da Kazak-Kırgız Aydınları V. Forum Yapıldı
17 Eylül 2022 tarihinde Uluslararası Türk Akademisi'nin desteğiyle Türkistan İlinin Tölebi İlçesine bağlı Kenesarık köyünde Kazak-Kırgız Aydınlarının 5. Forumu düzenlendi.
Forum bu kez Kazak ve Kırgız kardeşliğinin bütünlüğünü koruyan bilgin Tölebi’nin torunu büyük bilgin ve fikir adamı Bekasıl Bibolatulı'nın 200. yıldönümüne adanmıştır. Toplantı öncesinde katılımcılar Bekasıl Baba'nın türbesini ziyaret ederek saygı duruşunda bulundular. Foruma Kazakistan Cumhurbaşkanı Danışmanı Malik Otarbaev, Milletvekili Sautbek Abdrahmanov, siyaset bilimleri doktoru Yerjan İsakulov, devlet ve fikir adamı Amangeldi Tşanov, Türkistan İli Vali Yardımcısı Saken Kalkamanov, milli şair Kocogeldi Kultegin ve Eski Meclis başkanı Zaynidin Kurmanov başkanlığındaki Kırgız heyeti, iki devletin tanınmış bilim adamları, akademisyenler, bilim kurumları başkanları, aydın temsilcileri ve basın-yayın temsilcileri katıldı. Konferans sırasında Kazak-Kırgız aydınları, Bekasıl Bibotaulı'nın "Zikzal" adlı eserini kapsamlı bir şekilde inceleyerek değerli düşüncelerini ve görüşlerini paylaştılar. Toplantıya özel olarak gelen Malik Otarbaev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım-Jomart Tokaev'in kutlamalarını iletti. Cumhurbaşkanı kutlamasında ‘Türkistan'ın kutsal topraklarında dünyaya gelen ve milli maneviyatın gelişmesine büyük katkı sağlayan âlimin "Zikzal" eseri, milletimiz için kıymetli bir mirastır. Kazak maneviyatının büyük insanlarından Meşhur Jüsip Köpeyulı, bilgin Bekasıl Bibolatulı'nı bir üstadı sıfatında büyük saygıyla anarak "Zikzal" adlı eserini değerli bir bilimsel eser olarak değerlendirmiştir’ denilmektedir. Türk Akademisi uzmanı halkbilimci Akedil Toyşanulı, Akademi yöneticiliğinin tebrik mektubunu ileterek, ‘Er Eişm Destanında Milli Gelenek" konulu bir bildiri sundu. Ayrıca Türk Akademisi tarafından yayımlanan Bekasıl Bibolatulı'nın ‘Zikzal’ adlı kahramanlık destanından, Kırgız halkının ‘Er Eşim’, tanınmış Türkolog Kadırali Konkobaev’in editörlüğünde Kazakçaya çevrilen ‘Er Eşim’, ‘Canış-Bayış’ adlı kahramanlık destanlarından bahsederek kardeş iki halkın edebiyatındaki benzerlik konusundaki düşüncelerini paylaştı. Forumun katılımcıları ve konukları, Kazak sanatçılarının ve Kırgız manasçılarının performanslarını izlediler. ХІХ. yüzyılda yaşamış bilgin Bekasıl Bibolatulı’nın Taşkent, Semerkant, Buhara, Karnak ve Sayram şehirlerinde ve Şam ülkesinde eğitim gördüğünü belirtmek gerekir. Derin bir teoloji bilgisine sahip olan o, astronomi, matematik ve felsefe alanlarında araştırma yapmış ve aynı zamanda tıpta da tanınmıştır. Bu alanlardaki çalışmaları ‘Zikzal’ kitabıyla günümüze ulaşmıştır. Kazak-Kırgız aydınlarının ilk forumu Türk Akademisi'nin girişimiyle Nisan 2018'de Astana'da yapılmıştır. Ardından iki ülkenin işbirliğine büyük katkı sağlayan bu etkinlik aynı yılın Ekim ayında Oş'ta devam etmiştir. Bundan sonra Büyük Bozkır'ın ebedi mirası olan ‘Manas’ destanına ve seçkin bilim adamı Şokan Valihanov'a adanan üçüncü forum Jetisu İli’nde düzenlenmiştir. Dördüncü toplantı 2019 yılında Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım-Jomart Tokaev'in Kırgızistan'a resmi ziyaretinin arifesinde Bişkek'te yapılmıştır.